Eigen Regie? Hoe dan?

Het is een mooie term, eigen regie, maar hoe pak je dat?

Met eigen regie bedoelen we dat jezelf bepaalt wat er gebeurt, dat je zelf je eigen beslissingen mag en kan nemen. Jij bepaalt wat er gaat gebeuren, op welke manier dat gaat gebeuren en wie je daarbij kunnen en mogen ondersteunen. Oftewel jij bent de baas over je leven.

Als je te maken krijgt met de psychiatrie heb je op een gegeven moment vaak het gevoel dat je het zelf niet meer voor het zeggen hebt. En vaak is dat ook zo. In het begin is dat misschien ook nodig, maar er komt een moment dat je het zelf weer voor het zeggen zou moeten hebben. Toen ik in de psychiatrie terecht kwam had ik het even niet meer voor het zeggen, ik slikte de medicatie die goed voor mij was (zou zijn) omdat men vertelde dat dit goed was voor mij. Ik werd opgenomen, min of meer vrijwillig, en moest mij schikken in de structuur die de instelling hanteerde. Ik ben mij er terdege van bewust dat dit op dat moment ook noodzakelijk was, als ik toen zelf de regie had gehouden had ik hier nou niet meer zitten typen. Dus ja, even niet mijn eigen baas.

Nou moet ik zeggen dat ik het erg getroffen heb tijdens mijn opname en mijn behandeling. Tijdens de opname werd ik redelijk ‘met rust gelaten’. Er werd wel aangegeven dat men verwachte dat ik aan bepaalde therapieën zou gaan deelnemen, maar wanneer ik hiermee begon mocht ik min of meer zelf bepalen. Ook na mijn opname kwam ik bij een psycholoog terecht die mij nergens toe ‘dwong’.

Na mijn opname moest ik natuurlijk weer mijn eigen regie oppakken. Maar ook hier heb ik het getroffen, ik kreeg alle ruimte en tijd die ik nodig had. En dat was best wel fijn. Mijn ambulante begeleider begon wel met vragen over dingen die ik leuk vond, wanneer ik die op ging pakken etc., maar daar hielden ze al snel mee op. Het was al snel duidelijk dat ik dat niet wist. En dat was ook zo, ik wist niet meer wat ik leuk vond, dus laat staan dat ik in het begin kon gaan vertellen wanneer ik weer wat zou gaan doen.

Ik kreeg van mijn omgeving de ruimte om op ontdekkingstocht te gaan. Een zoektocht naar mijzelf, wie ben ik, wat wil ik en wat vind ik leuk. Nou dat heeft best wel wat voeten in de aarde gehad. Veel praten met mijn naasten, met mijn ambulante begeleidsters en mijn psycholoog heeft er wel voor gezorgd dat ik dingen ben gaan doen, gewoon om te kijken of ik het nog leuk vond. En heel langzamerhand heb ik mijzelf daarin weer gevonden. Heel langzamerhand ben ik mijn echte ik gaan ontdekken, hij kwam steeds meer naar voren. Niet altijd makkelijk, acceptatie en negatieve zelfwaarde zijn nou eenmaal geen aspecten die je in een dag even omzet, hier ben ik nog altijd gevoelig voor. Het omgaan met complimenten bijvoorbeeld, blijft een dingetje.

Terwijl ik langzamerhand mijzelf weer ontdekte nam ik ook heel langzaam mijn eigen regie weer in de hand. Ik begon weer zelf beslissingen te maken, mijn eigen keuzes te bepalen. Ik kreeg daar ook de ruimte voor, of ze nou goed of fout afliepen, ik mocht ze maken. En niemand die na die tijd vertelde dat ik het fout had gedaan, nee, er werd altijd gereageerd op een positieve manier “nou das jammer, dat weet je dan ook weer. En wat wil je nu?”.

Volgens mij is de meest belangrijke randvoorwaarde bij het terug pakken van je eigen regie het krijgen van ruimte, ruimte om op onderzoek te gaan. Ruimte om je eigen weg te kiezen, ruimte om je ‘mislukkingen’ te vieren, het hoeft allemaal niet in een keer goed te gaan, je hoeft niet in een keer perfect te zijn. Liever niet, ik ben liever niet perfect, ik geef mijzelf nog steeds de ruimte om fouten te maken. Dat maakt het leven voor mij in ieder geval iets beter te accepteren.

Als je in de psychiatrie zit en je wilt je eigen regie weer terug moet dat mogelijk zijn, de hulpverlener kan hier een belangrijke rol in spelen. Je kunt samen op zoek gaan (shared decision making – gezamenlijk beslissen) naar jezelf. Maar wel een zoektocht waarin jij de leidende persoon bent. Het volgen van trainingen of workshops die door ervaringsdeskundigen gegeven worden kunnen ook erg ondersteunend zijn (WRAP, Kennis Maken Met Herstel, Herstellen doe je zelf, Photovoice, Herstelweekend, herstelgroep, lotgenotencontact). Alles wat jou kan helpen om jouw weg te vinden, wat jij nodig bent. Want jij bent de enige die kan vertellen wat jij leuk vindt, wat jij nodig bent en welke richting je op wilt. Jij bent uniek!