Ja, u hebt gelijk, ik ben teleurgesteld

Dat de meerwaarde van zelfhulp en lotgenootgroepen nog niet voor iedereen duidelijk is werd mij laatst weer erg duidelijk gemaakt bij een aanvraag van een subsidieadvies. De vraag die ik had neergelegd had betrekking op zelfhulp en lotgenotengroepen rond het thema suïcide. Ik kreeg het volgende als antwoord;

“Zelfhulp en lotgenotengroepen die een luisterend oor en begrip bieden, zijn zonder twijfel waardevol met het oog op suïcidepreventie, maar gaan nog niet over versterking van burgerschapscompetenties zoals wij dat als eindresultaat willen zien.”

Ik begrijp dat de eventuele aanvraag niet binnen het kader past van een fonds, maar deze reactie raakte mij ergens, dus heb ik een mail teruggestuurd;

Zelfhulp en lotgenootgroepen op het gebied van suïcidaliteit bieden veel meer dan alleen de door u vermelde begrippen. Dit zijn weliswaar kenmerken die erg belangrijk zijn bij groepen die zich bezighouden met dit maatschappelijke drama (zelfdoding), maar de gevolgen van deze kenmerken gaan veel verder dan dat. Dit gaat niet alleen op voor de groepen rondom dit thema, maar voor alle lotgenoot- en zelfhulpgroepen.

Het gaat niet om het tonen van begrip, maar om het elkaar begrijpen

Het kenmerk begrip is daarbij niet dekkend. Het gaat niet om het tonen van begrip, maar om het elkaar begrijpen, en dat is iets totaal anders. De deelnemers aan een zelfhulp of lotgenotengroep vinden inderdaad een luisterend oor, vinden anderen die hun begrijpen, putten hoop uit de ervaringen van anderen en vinden handvatten om zich staande te houden in de maatschappij.

Door het deelnemen aan een zelfhulp of lotgenotengroep krijgen de deelnemers meer grip op hun leven waardoor hun eigenwaarde en zelfbeeld positief beïnvloed wordt. Zij voelen zich tot meer in staat waardoor zij de kracht krijgen om weer mee te (blijven) doen in de maatschappij in plaats van het steeds verder wegzinken in eenzaamheid en afzondering.

Deelnemers vinden door aan een groep deel te nemen erkenning en kunnen zichzelf daardoor ontwikkelen. Hierdoor vinden zij de kracht om een bijdrage te leveren aan de samenleving.

De groepen worden begeleid door mensen die zelf hun ervaring hebben met de diverse problematiek, maar een manier hebben gevonden weer aan de samenleving deel te kunnen nemen. Vaak door deelname aan een zelfhulp of lotgenotengroep waardoor zij zich hebben leren staande te houden. De begeleiders zijn dus mensen die zich verantwoordelijk voelen voor anderen, die zich in willen zetten voor hun medemens zodat die zich ook kan ontwikkelen en weer deel kan (blijven) nemen aan de maatschappij.

Het deelnemen aan een zelfhulp of lotgenotengroep kan dus juist een middel zijn om die stap te maken op de participatieladder waar u om vraagt. Zonder de mogelijkheid tot deelname kan er een situatie ontstaan waardoor de betreffende persoon op de onderste trede blijft staan of vanaf een hoger liggende trede stappen terug moet doen naar die eerste trede.

Als ik dit allemaal zie dan past dit precies in de visie die u op uw site heeft staan. In mijn ogen gaat het in de door u op uw site vermelde tekst over de burgerschapscompetenties waarnaar u in uw reactie verwijst, mede door het feit dat ik nergens anders op de site kan vinden wat u onder de betreffende competenties verstaat.

Uw visie op zelfhulp of lotgenootgroepen geeft, in mijn ogen, aan dat de waarde van deze groepen niet duidelijk is en onderschat wordt. Dat vind ik jammer en een beetje zorgelijk.

Ik zou dan ook graag de mogelijkheid aanbieden om u de gelegenheid te bieden over de algemene toegevoegde waarde van zelfhulp en lotgenootgroepen in gesprek te gaan. Niet alleen in het kader van suïcidaliteit, maar met betrekking tot alle lotgenoot- en zelfhulpgroepen.

Volgens mij maak ik hierin duidelijk waar het mij omgaat namelijk in het kort duidelijk maken van de meerwaarde van zelfhulp en lotgenootgroepen. Dat het meer is dan “alleen” maar een luisterend oor.

Als reactie hierop kreeg ik te horen dat ze begrepen dat ik teleurgesteld was over het negatieve advies. Ik vraag mij dan af of ze mijn reactie wel gelezen hebben, want het gaat niet om het wel of niet krijgen van een subsidie (anders had ik aangevraagd en geen advies gevraagd) het gaat om feitelijk gebrek aan kennis.

Ze hebben gelijk, ik ben teleurgesteld.

Ze hebben gelijk, ik ben teleurgesteld. Teleurgesteld in het feit dat er niet ingegaan wordt op de inhoud van mijn reactie. Teleurgesteld in het feit dat er dus alleen in geld gedacht wordt. Teleurgesteld dat zelfhulp en lotgenootgroepen, in mijn ogen, niet serieus genomen worden. Teleurgesteld dat er niet ingegaan wordt op het aanbod om hun kennis over zelfhulp en lotgenootgroepen bij te spijkeren.

Zelfhulp en lotgenootgroepen zijn niet zaligmakend, niet iedereen heeft hier wat aan, maar voor veel mensen is het die veilige omgeving waar zij zichzelf durven te laten zien, waar zij zichzelf durven te zijn. Waar zij de ondersteuning vinden die zij nodig hebben om zich staande te houden in de huidige maatschappij, waar zij die handvatten vinden die hen in staat stellen te leven zoals zij dat zouden willen. Waar zij veel meer vinden dan “alleen maar” een luisterend oor.