De eerste verwarde mens…

Ik praat met veel mensen over verward/onbegrepen gedrag, ervaringsdeskundigheid, herstel, suïcide etc. Soms kom je dan dingen aan de weet waar ik nooit bij stil heb gestaan. Zoals bijvoorbeeld de eerste mens met verward/onbegrepen gedrag waar iets over op schrift staat.

Ik was in gesprek over herstel en onbegrepen gedrag met iemand die dit vanuit het christelijke geloof bekeek. We kregen het in ons gesprek over verwardheid en waar dat ooit is begonnen. Het gesprek leidde ons naar een stuk uit de bijbel. Het verhaal van Daniël vertelt over koning Nebukadnezar. In het stuk gaat het om de dromen die Nebukadnezar heeft, hij begrijpt ze niet en wil graag weten wat ze betekenen. Daniël wordt bij hem geroepen en legt de dromen uit.

Het gaat in dit geval om de tweede droom van de koning. Hierin wordt, volgens de uitleg van Daniël, voorspeld dat er een periode komt waarin het niet goed gaat met Nebukadnezar. Dat hij, de koning, een aantal perioden zou leven als een dier. Enige tijd later komt dit uit. In de Bijbel staat dat de grote koning Nebukadnezar gras ging eten, zichzelf niet meer verzorgde, zijn haren liet groeien en zijn verstand verloor.

Wij waren het eens dat dit opgevat kan worden als verward, en daardoor zeer onbegrepen, gedrag. Vanuit de kennis over het geloof kwam mijn gesprekspartner tot de conclusie dat het tijdsbestek waarin de koning dit gedrag vertoonde ongeveer 7 perioden duurde. Je zou dan zeggen dat zijn onderdanen hem dan zouden afvallen en af zouden zetten. Want ja, wat heb je aan een koning die waanzinnig was en dan ook geen zinnig woord kon uitkramen. Maar dat gebeurde niet.

Het verhaal gaat verder met het feit dat koning Nebukadnezar in een ogenblik van helderheid de grootsheid van God erkende. Hij kreeg zijn verstand terug en keerde terug op zijn plek als koning. Dat dit zo kon gebeuren wordt door ons verklaard door het feit dat de onderdanen hier geen weet van hebben gehad. Het werd dus door zijn directe omgeving geheim gehouden. Volgens ons was dat een behoorlijke klus, want 7 perioden is best wel lang (denk ik, ik weet niet hoelang een periode duurt). Maar het getuigd ook van een volkomen vertrouwen in het feit dat de staat waarin de koning zich bevond maar tijdelijk was. Hierin waarschijnlijk gesterkt dat Daniël had aangegeven dat het een vastgestelde tijd zou duren.

Zijn directe omgeving heeft de koning dus al die tijd de ruimte gegeven om te zijn zoals hij was, vol vertrouwen dat het weer goed zou komen. Hij werd niet afgedankt en weggestopt, hij werd verzorgd en hij werd geaccepteerd zoals hij op dat moment was. Hoe bijzonder is dat, daar kunnen we nu vaak nog een voorbeeld aan nemen.

Dit Bijbelverhaal is volgens ons het eerste verslag van iemand met onbegrepen gedrag. Het geeft ook aan dat dit er altijd al geweest is en niet specifiek is voor de tijd waarin wij leven. Ook in die tijd kwam dit gedrag dus voor. Nu besef ik heel goed dat dit een heel mooi voorbeeld is en dat over het algemeen mensen met verward gedrag vroeger verstoten werden, maar het geeft ook heel mooi aan hoe wij met mensen met verward gedrag om zouden moeten gaan.

Mensen met onbegrepen gedrag of verward gedrag zouden niet weggestopt moeten worden op plekken waar zij omringt worden door mensen die ook onbegrepen gedrag vertonen. Zij zouden zorg moeten ontvangen die past bij de betreffende persoon. Zij zouden omringd moeten worden met mensen die er het vertrouwen in hebben dat het op een bepaald moment weer beter met de betreffende persoon zal gaan, ongeacht de tijdsduur. Ongeacht de energie die er in gestoken moet worden, ongeacht het geld wat hiermee gemoeid is.

Een belangrijk aspect hierin is het in verbinding blijven met de betreffende persoon, ongeacht op welke manier. Of het tot stand brengen van verbinding ook al kost dit veel moeite en geduld. Aan dat laatste schort het volgens mij nogal eens, niet omdat mensen dat niet willen, maar omdat het ze onmogelijk wordt gemaakt. Onmogelijk in het kader van productie draaien, bezuinigingen en “verkeerde” inzichten van bovenaf.

Maar goed, weer even terug naar de titel van dit stuk “de eerste verwarde mens…”. Als ik niet met mijn gesprekspartner hierover had gesproken, had ik nooit stilgestaan bij de vraag wie de eerste verwarde mens was geweest. Zo zie je maar weer, soms komt kennis uit een onverwachte hoek.

Koos