De Stemmen en Lana

Lana: ‘Dat pilletje zou ik toch NIET nemen’
‘Ik heb nog even nagedacht over jouw vraag: als er een pilletje zou zijn dat alle stemmen voor eens altijd zou laten zwijgen, zou je dat dan nemen? Ik zei in ons gesprek: ja. Maar ik wil je toch nog even zeggen: dat pilletje zou ik toch NIET nemen. Ik denk dat ik mijn stemmen dan zou gaan missen. Ik ben er zo aan gewend. Het zou voelen alsof er een deel van mij weg gaat. Misschien vind je dat stom klinken, maar het is echt zo.’
Ze laat me een dag na ons gesprek via een sms weten dat ze het ‘ja’ toch wil veranderen in een ‘nee’. Ik spreek met Lana over de stemmen, over haar geschiedenis, over haar leven nu en over wat ze van de toekomst verwacht.

Lana is drie jaar als het misbruik begint. Ze weet het niet heel zeker, maar ze denkt nu (47) dat ze vanaf toen stemmen hoort. In elk geval zijn ze er al vanaf haar vroegste jeugd en ze zeggen meestal vreselijke dingen. Maar ze vormen soms een inspiratiebron voor haar spirituele en religieuze belevingen en gedachten. Misschien ook troost of moed als het in het leven tegenzit?
‘Nee, dat niet. Je ziet het nu te positief. Ze dwingen me om elke dag een gevecht met ze aan te gaan. Ze hebben me aan de rand van de afgrond gebracht, meer dan een keer. Soms dwingen ze me wel om over iets dat heel belangrijk is na te denken. Zij zijn dan negatief, maar omdat ik lang na denk kan ik het positief maken. Ik wil dat ik de baas over ze ben, maar dat lukt me niet of misschien een heel enkele keer. Sommige stemmen zijn er nu niet meer, dus die heb ik overwonnen. Maar andere stemmen zijn met al hun dreiging en bangmakerij nog dagelijks aanwezig. En dan is er de stem van God. En de stem van mijn overleden moeder. Daar moet ik mee omgaan, of ik wil of niet. Ze vragen weer een heel andere energie van mij.’

Verdrink je zelf
‘Er is een stem die lange tijd heeft gezegd dat ik in bad moet gaan zitten. Ik moet mezelf verdrinken want ik ben het niet waard om te leven. Heel soms is die stem er nog. Ik vind het dan heel moeilijk om in bad te gaan. Ik ben bang. Maar het lukt me na een tijd om tegenstand te bieden en toch zelf de keuze te maken. Vroeger was er ook een stem die steeds maar zei dat ik ben geboren om misbruikt te worden. ‘Je bent een slet’ zei die stem later weer. Gelukkig is die nu weg. En dan is er de stem die zei dat ik Gods slaaf ben en altijd moet doen wat de voorganger zegt. De stem van mijn moeder was in het begin heel lastig want ik kreeg allerlei verwijten. Maar later ben ik die stem beter gaan begrijpen en daardoor ben ik weer beter gaan begrijpen hoe mijn moeder echt was. Bij leven heb ik mijn moeder eigenlijk minder goed gekend dan nu door de stem.’

Lana weet soms niet wat de verkeerde en wat de goede stemmen zijn. De stemmen die haar kwetsen en beledigen zijn zeker foute stemmen. Dat weet ze heel goed, hoewel de strijd ermee daardoor niet echt minder heftig is. Maar er zijn stemmen die de echte wereld koppelen aan een opdracht die zij moet vervullen. Stemmen die haar geweten aanspreken. Ze weten dat Lana een groot hart heeft, zich heel nauw verwant voelt met mensen die (haar) hulp nodig hebben. Ze weten dat Lana zich heel verantwoordelijk voelt voor haar aandeel in de strijd tegen onrecht en verdriet in de wereld. En juist op die betrokkenheid doen ze een dwingend beroep. Die stemmen maken het heel moeilijk.

Ze willen me sturen
‘ De stem van God zegt: De wereld is aan zijn einde. Het is snel de laatste dag. God komt terug. Jij moet iets doen voordat de wereld vergaat. En ik denk dan meteen aan de rampen in het midden oosten, Isis en zo. Die stem heeft misschien wel gelijk, want die weet wat er speelt. En dan hoor ik dat het nu mijn taak is om de mensen tot geloof te brengen, anders is het te laat. Maar dat doe ik niet. Ik haat het om mensen te overtuigen. Mensen mogen zelf voelen en denken wat ze willen. Maar dan zegt een stem weer dat als ik dat niet doe dat er dan heel veel mensen zullen sterven. Dan word ik weer bang. Zo bang dat ik niet alleen ergens heen wil gaan. Er is altijd strijd met de stemmen en in mezelf. Naar welke stem kan ik echt luisteren? Sommige stemmen weten zo veel van mij en van de wereld. Ik wordt er heel moe van.’

Soms denk ik dat in de lange stiltes de stemmen het moeilijk maken voor Lana. Ik vraag of ze zich willen bemoeien met ons gesprek.
‘Stemmen komen nu terug omdat we over ze praten. Ik maak ze wakker. Ze zeggen: let op die journalist, hij weet meer. Hij houdt je voor de gek. Ze bemoeien zich met ons gesprek. Ze willen me sturen. Maar ik wil zelf vertellen. Dat is nu wel moeilijk.’
Later laat ze weten dat ze een terugval heeft gehad na ons gesprek. De stemmen wilden haar ter verantwoording roepen, maar ze heeft ze weer ‘in hun hok’ terug kunnen zetten.
Een lange periode van seksueel misbruik, waarin ze ook nog eens lange tijd meemaakte dat twee leeftijdgenoten hetzelfde overkwam. Een vriendinnetje werd zodanig mishandeld dat Lana lange tijd dacht dat ze dood was, totdat ze haar tientallen jaren bij toeval weer ontmoette. Ondertussen was de stem van dat meisje een tijd bij haar en Een gedwongen huwelijk op 17-jarige leeftijd met een criminele man waarvoor ze moest vluchten. Een vlucht naar Israël waar ze na een suïcidepoging in contact kwam met een sekte waarin seksueel misbruik en alle mogelijke vormen van dwang en onderdrukking (van vrouwen) niet ongewoon waren. Ternauwernood ontsnapte aan een gearrangeerd huwelijk met een veel oudere man.

Follow me
‘Ik voelde me door iedereen en alles in steek gelaten. Vooral ook door de mensen waarin ik alle vertrouwen had. Ik had een ongeluk veroorzaakt met een van de pleegkinderen thuis. Ik voelde me schuldig en dacht dat ik er maar beter niet meer kon zijn. In Israel stond ik op een rots om te springen. Toen kwamen er mensen voorbij. Jezus houdt van je. God is je vader. Laat alles achter je en volg ons. Dat zeiden ze allemaal. Ik ging mee. Ik was bijna 20 jaar. Wat wist ik eigenlijk? En wat kon ik doen? Ik stond open voor redding eigenlijk. Alles beter dan zo voelen. Waren het stemmen die me wilden laten springen? Ja, ik denk het wel. Er was een stem die zei: Het is allemaal jouw schuld . Ik begon me te snijden. Er was continu strijd in mij: willen leven en niet willen leven. Ik had al eens eerder op het balkon gestaan. Toen was ik 16 jaar. Een sterke stem wilde me toen laten springen. De crisisdienst heeft me daarvan weerhouden.’
Haar zwerftocht voerde door Amerika, Canada en weer illegaal naar Amerika. Het leven in de sekte en het terug verlangen naar die sekte als ze er weer eens even los van was, was de reisgids en die zei steeds: follow me, don’t give up! Terug naar Nederland was niet mogelijk omdat ze bang was voor haar gewelddadige ex.

Ze voelden als gidsen
‘Soms krijg ik opdrachten van stemmen. Ze willen dat ik iemand of mezelf pijn doe. Ze roepen dat ik een overdosis moet nemen om er zelf een einde aan te maken. Ooit wilde ik de man die mij in mijn kindertijd had verkracht vermoorden. Maar ik kon de stem die dat zei uitschakelen omdat ik hoorde dat hij zelf slachtoffer was van mishandeling en misbruik. Ik heb hem toen vergeven. Mooie opdrachten? In VS zat ik in cel vanwege de illegale grensoverschrijding uit Canada. Ik dacht: als ik in de kerk naar voren word geroepen dan vertel ik over mijn droom dat God me naar Nederland wil laten gaan. Een week later word ik echt naar voren geroepen en ik vertel.
Kortgeleden werden we bedreigd. Ik voelde dat ik er naar toe moest, niet bang. Als ik het niet doe dan blijf ik in angst. Misschien waren het wel stemmen die mij stuurden, ze voelden als soort gidsen.’

Zijn het de stemmen van anderen, van buiten die haar opdrachten geven? Nee, er zijn ook de alters. Ze noemt ze een ander soort ik. Die stemmen helpen soms wel als ze het moeilijk heeft. Maar ze zeggen ook dat ze naar God kan vliegen. En daarvan is ze op dat moment zo sterk overtuigd dat het zo maar zou kunnen gebeuren. Maar ze is sterk. Het is David tegen Goliath. Zo stelt ze zich die strijd voor. En ze weet dat ze als David kan winnen van die overweldigende Goliath. Misschien is haar gezin wel de belangrijkste kracht in het gevecht met stemmen. Ze heeft een zoon in de basisschool leeftijd. Als ze al zou kunnen bezwijken onder de verbale last van die ongenode gasten in haar hoofd, dan denkt ze aan haar man en vooral haar kind.
‘Moeder zijn voelt heel sterk. Maar ben ik er volgende week nog? Ik hoop het en dat wil ik ook. Ik heb vaak gedroomd dat Jezus de nieuwe aarde maakte. Als dat echt waar zou zijn, dan zou iedereen in die nieuwe goede wereld wonen. Mijn zoontje zegt dan: ‘God kan toch nu al de hemel op aarde laten komen. Dat oma er ook weer is’. Hij zegt wat ik denk, dat gebeurt wel vaker. Hij wint het van de stemmen. Als ik op een dieptepunt wil gaan omdat ik ervan overtuigd ben dat God mij roept omdat ik de problemen in de wereld moet gaan oplossen, dan stel ik me voor dat ik eerst afscheid moet nemen van hem. Dan is het duidelijk: ik kan dat niet doen. Ik laat hem niet inde steek. Maar dan is er weer die andere gedachte: laat ik hem eigenlijk niet ook in steek omdat ik blijf? Hij moet dan met de problemen achterblijven in de wereld omdat ik er niets aan heb gedaan door niet aan die oproep te voldoen.’

Hier en nu, dat helpt
‘Toen ik mijn boek Doorbroken Taboes door Lana B schreef bemoeiden de stemmen zich er flink mee. Ik schreef een tijd lang elke dag. Dat was een gevecht. Stemmen zeiden dan: dat mag je niet schrijven. Dat mag je niet zeggen. De hele wereld komt tegen jou in opstand. Je zoontje loopt gevaar. Enzovoort. Als je dat toch schrijft dan gebeurt er dit of dat. Ik was vaak bang dat er dan verkeerde dingen zouden gebeuren door mijn schuld. In die schrijfperiode kwam ik in contact met iemand van de sekte. Ik had hem ook gevraagd om te praten. Hij zei: je hoort erbij. Je bent een apostel. Jij bent ook een volgeling van God. Hij wilde me mee nemen naar Amerika en ik zou moeten werken aan het overtuigen van mensen. Ik dacht even dat God me had geroepen om in zijn opdracht alle mensen te redden. Uiteindelijk ging ik niet. Mijn kind en mijn man weerhielden me. In mijn hoofd dan, want ik had ze niet verteld dat ik nadacht over gaan.’
Heel kort geleden nog maakte Lana met zichzelf de afspraak dat God liefde is en nooit dwingt. De stemmen zeiden dat als ik echt in God zou geloven dat dan niets gebeurd zou zijn in Brussel. Het was mijn schuld, die aanslag. Maar ze kon ze aan door haar eigen idee over God.

En dan staat ze opeens op en zegt: Ik ga roken. Ik sta helemaal te beven. En weg is ze, naar het balkon aan de andere kant van het appartement van haar jongere zusje. Want daar zitten we te praten. En ze zegt ook nog: ‘Roken, joggen en tegen mezelf zeggen dat het maart 2016 is en dat ik hier met jou zit te praten. In het hier en nu gaan zitten dat helpt me ook om de stemmen weg te duwen.’

Altijd toch weer een stapje verder
‘Ik denk dat door de trauma’s in mijn jeugd dingen zijn ontploft in mijn hersenen. Daar moet ik mee leren leven. Normaal opgroeien als peuter en kleuter kan ik niet meer over doen. Als je zonder been wordt geboren, is je toekomst zonder been. In mijn geval dus een toekomst met stemmen. Het hoort bij mij. Door medicatie was het wel eens heel stil. Dat kende kik niet en eerlijk gezegd vond ik het dan ook saai. Soms zijn stemmen wel gezellig op een bepaalde manier. Zeker als ze me stimuleren goed na te denken of me opbeuren. Ik voel me nooit eenzaam. Ik voel altijd dat God er is of dat zijn stem er is. Ik wil niet in stilte leven. Dat is de andere kant van de last van de stemmen. Ik zeg niet: ik wil een toekomst zonder stemmen. Dat vind je vast heel gek dat ik dat zo zeg.’

Lana wil haar verhaal en ervaring delen met mensen. Ze wil hoop geven. Ze wil mensen laten voelen dat ze hun leven altijd weer kunnen opbouwen. Dat is niet makkelijk en er zijn momenten waarop het weer mis gaat. Maar er is altijd kracht aan te vinden om op te krabbelen en te winnen.
‘Ik schaam me. Ik voel me schuldig. Ik worstel met mezelf en met mijn leven. Ik ben vaak verdrietig. Pas geleden ben ik weer opgenomen omdat ik de wanen niet meer aankon. Maar als ik met medicijnen weer rustig ben dan ga ik het gebruik meteen weer minimaliseren. Dan ga ik de helende reis naar mijn eigen ik weer voortzetten. Dan sluit ik zoveel en zo snel mogelijk weer de deuren voor alles wat ik niet binnen wil hebben. Dat lukt altijd, tenminste voor een deel. En altijd kom ik toch weer een stapje verder.’

Na ons gesprek is er e-mail contact tussen Lana en Stichting Weerklank. Ze is blij met de reactie vanuit de stichting: ‘Ik vond het zo fijn te horen dat er mensen zijn die ‘normaal’ met ons om gaan. Ik wil graag in contact komen met mensen die stemmen horen, want die kom ik bijna niet tegen. Of ze praten er niet over. Ik wil er graag meer grip op krijgen, omdat ik 1 stem heel naar vind en eigenlijk heb ik nooit een hulpverlener gehad die mij er echt mee kon helpen.

Interview geschreven door Paul Custers